مسجد ارگ ـ چنانكه از گفتار پوپ برمیآید زمان احداث این مسجد مقارن با دوره صفاری است، كه البته بعداً در آن تغییراتی داده شده محرابی در شبستان شمالی مسجد واقع گردیده كه سنهء 810 هجری برروی آن نقش گردیده و چنانكه از مطالعه و بررسی نقشه برمیآید سعی براین بوده كه شبستان و محراب به جانب جنوب غربی (قبله) قرار گیرند مطالبی كه پوپ در مورد این مسجد نوشته عیناً در ذیل مندرج میگردد: "آنچه در تبریز مشاهده میگردد و در شیراز هم موجود است، میتواند مظهری از سبك مسجدسازی با ایوان مرتفع نامیده شود (نوعی تقلید از سبك معماری اشكانی و ساسانی). مسجد جامع تبریز كه منسوب به ... میباشد و از معماری قرن هشتم آن اثری باقی نمانده می تواند در زمرهء اینگونه مساجد و حتی نخستین آنها بشمار آید. از آن عصر تبریز موطن اصلی معماری اصیل سنتی در طول دورهء اسلامی بوده است. در واقع پدیده ایوان مرتفع مساجد در بناهایی مانند: ارگ علیشاه و یا مسجد ارگ بم مشهود میگردد. مسجد ارگ بم و پاطاقهای فروریخته آن، وجود طاقی عظیم را آشكار میكند، تزئینات زیر خیز طاق قدیمی با طاقنماهایی نیمدایره اكنون قابل رویت است. در دیوار انتهایی ایوان محرابی قدیمی توجه را بخود جلب میكند، كه قطعاً بتنهایی زیباتر از طاق محقر شبستان موجود در ایوان بوده و نمایانگر عظمت متلاشی شده دوره صفاری است. در این بحث كه ساختمان بدون بررسی و مطالعه كافی ساخته شده جای تردید هست، ولی طرح كلی حاكی از وجود معماری ایرانی عظیم میباشد. ”گودار“ فهرستی از دویست مورد مشابه ارایه میدهد كه ممكن است قابل ذكر باشند، اگرچه دقیقاً نمونهای كامل از گسترش و اوج معماری سنتی متداول آن عصر بشمار نمیآیند. مقدسی وجود سه مسجد را در شهر بم متذكر گردیده: یكی از آنها، مسجد حضرت رسول است، كه ذكر آن آمد، و دیگری مسجد ارك میدانیم، حال به مسجد ارگ رجوع میكنیم، كه مؤلف معتقد است دیوار انتهایی ایوان جنوب غربی متعلق به قرن ششم میلادی (قرن سوم هجری) میباشد."
Copyright (C) 2004-2024 National Institute of Informatics. Copyright is reserved as cited on every data.
کپی رایت (C) 2004-2024 انستیتو ملی انفورماتیک. کپی رایت هر داده بطور جداگانه ذکر شده و محفوظ است. تنها استفاده علمی و پژوهشی از داده ها و مطالب این وبسایت با ذکر مشترک نام دارنده های کپی رایت امکان پذیر است.